The rababa is a traditional stringed instrument integral to Kashmiri folk music. It holds cultural and historical importance, especially among the Kashmiri Pandit community, and is often associated with Sufi traditions. While it may not be present in every household, the rababa remains a symbol of Kashmir’s rich musical heritage. Khoj Vichar founded a village in kashmir which whole village have rababa in every house. The village you’re referring to is Shermajla Village. This village is renowned for its deep-rooted musical heritage, particularly its association with the rabab, a traditional lute-like instrument.
Khoj Vichar was visit there and search about this village
ਰਬਾਬਾ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਤਾਰ ਵਾਲਾ ਵਾਦ ਯੰਤਰ ਹੈ ਜੋ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਲੋਕ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਅਹੰਮ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਜ਼ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਪੰਡਿਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਸੂਫੀ ਰਿਵਾਇਤਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ, ਪਰ ਰਬਾਬਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਰੰਗੀਨ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ।
ਖੋਜ ਵਿਚਾਰ ਵੱਲੋਂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ — ਸ਼ੇਰਮਜਲਾ ਪਿੰਡ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਆਪਣੀ ਰਬਾਬ ਨਾਲ ਗਹਿਰੀ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੰਗੀਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਸ਼ੇਰਮਜਲਾ ਪਿੰਡ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਬਾਬਾ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਹ ਪਿੰਡ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਨੂੰ ਜੀਵੰਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਲੋਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਵੀ ਹੈ।
ਜੇ ਤੂੰ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈਂ, ਮੈਂ ਸ਼ੇਰਮਜਲਾ ਪਿੰਡ ਜਾਂ ਰਬਾਬਾ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਉੱਤੇ ਹੋਰ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੀ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹਾਂ।
ਮੁਹੰਮਦ ਅਸ਼ਰਫ ਸ਼ਾਹ – ਇੱਕ ਮਾਸੂਮ ਮਿੱਟੀ ਤੇ ਲੱਕੜਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਰਬਾਬ ਵਜਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਮੁਹੰਮਦ ਸੁਲਤਾਨ ਸ਼ਾਹ – 65 ਸਾਲਾ ਕਲਾ-ਕਾਰ ਜੋ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਵਿੱਚ 50 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਹੱਬਾ ਖ਼ਤੂਨ ਅਤੇ ਸਮਦ ਮੀਰ ਵਰਗੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਕਵੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਰਾਹੀਂ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਗ਼ੁਲਾਮ ਨਬੀ ਬੁਲਬੁਲ – ਇਹਨਾਂ ਨੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਲੋਕ-ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਪਹਚਾਣ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ, ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਆਦਿ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ।
Bhagwan Singh Khoji